Nhạc sĩ Phú Quang – một người nhạc sĩ tài hoa với những ca khúc về Hà Nội đã đi sâu vào lòng bao thế hệ khán giả. Những gì ông để lại cho cuộc đời là tinh hoa, là một nỗi nhớ da diết về Hà Nội thân thương. Dù đã ra đi nhưng các tác phẩm của ông vẫn sống mãi trong lòng khán giả.
Nhạc sĩ Phú Quang
Nhạc sĩ Phú Quang (13/10/1949 – 08/12/2021), tên đầy đủ là Nguyễn Phú Quang. Ông nổi tiếng với hàng loạt ca khúc trữ tình, đặc biệt là về Hà Nội và mùa thu. Ông sinh ra tại Phú Thọ, quê gốc làng Vĩnh Lộc, xã Phùng Xá, huyện Thạch Thất, hà Nội trong một gia đình có truyền thống về âm nhạc. Nhạc của nhạc sĩ Phú Quang chủ yếu là tình ca, những bài hát trữ tình viết về Hà Nội. Ngoài ra, ông còn sáng tác khí nhạc (nổi bật nhất là bài “Khát vọng” và “Tình yêu của biển”)

Nhạc sĩ Phú Quang từng theo học tại Nhạc viện Hà Nội, chuyên ngành chỉ huy dàn nhạc, sau đó công tác tại các nhà hát, làm việc cho các dàn nhạc ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Các bản tình ca như Em ơi Hà Nội phố, Đâu phải bởi mùa thu, Mơ về nơi xa lắm, Nỗi nhớ mùa đông,... được rất nhiều người yêu thích, đã trở thành một phần của Hà Nội. Những bản tình ca của nhạc sĩ Phú Quang đều là tình ca buồn. Và những nỗi buồn được ông gửi vào ca khúc như một lời tự sự của người con xứ Bắc.
Niềm đam mê âm nhạc đến với nhạc sĩ Phú Quang ngay từ nhỏ và bộc lộ rõ thiên hướng theo nghiệp sáng tác, làm nhạc. Ông từng tâm sự: “Từ bé tôi đã thích sáng tác rồi”. Khi lớn lên, thiên phú âm nhạc trong ông lại ngày càng được thể hiện rõ hơn khi ông được đào tạo bài bản và làm việc trong môi trường giao hưởng chuyên nghiệp, từ đó nhạc sĩ Phú Quang đã sở hữu một nền tảng kiến thức vững chãi, chắc chắn về nhạc lý, đặc biệt ở mảng chỉ huy. Nhạc sĩ Phú Quang có thể tự sáng tác, hòa thanh, phối khí và chỉ huy, đạo diễn cả một đêm nhạc lớn, với đầy đủ mọi âm hưởng từ hùng tráng tới trữ tình, du dương. Một trong những chương trình đáng nhớ mà nhạc sĩ Phú Quang từng làm là ngay bên sông Thạch Hãn.
Ông được trao Giải thưởng Lớn – Vì tình yêu Hà Nội năm 2020 khi đang nằm trong viện. Ông trở thành người trẻ nhất trong số những người được Giải thưởng Lớn nhưng lại không thể đến nhận giải do tình trạng sức khỏe.
Các bài ca bất hủ về Hà Nội
Được mệnh danh là người nhạc sĩ của chỉ riêng thủ đô Hà Nội và những bản tình ca, nhạc sĩ Phú Quang từng tự nhận rằng: “Tôi yêu Hà Nội cực đoan đến nỗi khi nhìn chiếc lá, trong phút ngông cuồng tôi đã nghĩ lá ở Hà Nội xanh hơn nơi khác.” Chính vì tình yêu đặc biệt mà ông dành cho Hà Nội mà những tình khúc bất hủ của ông luôn mang màu sắc riêng, trở thành “đặc sản” của những người yêu nhạc, yêu Hà Nội.
Nhắc đến nhạc sĩ Phú Quang là nhắc đến những ca khúc về Hà Nội với một tình yêu không thể lý giải bằng lời. Nổi bật lên tất cả có thể nhắc đến ca khúc “Em ơi Hà Nội phố” là bản tình ca bất hủ mà ông gửi gắm vào đó những day dứt về tình cảm khôn nguôi với Hà Nội. Đặc biệt với câu hát nổi tiếng: “Em ơi, Hà Nội phố. Ta còn em mùi hoàng lan,...” đã làm thổn thức trái tim của bao khán giả các thế hệ nghe nhạc.

Bên cạnh đó, ta không thể không nhắc đến những tác phẩm như “Lãng đang chiều đông Hà Nội”, “Đâu phải bởi mùa thu”, “Chiều phủ Tây Hồ”, “Hà Nội ngày trở về”,... Các bản tình ca để đời của nhạc sĩ Phú Quang luôn mang mác một nỗi buồn không tên. Đến nay những ca khúc này không chỉ trở thành những bản tình ca bất hủ, mà còn đâu đó là những kỷ niệm của thế hệ trước về bức tranh một Hà Nội ngày xưa mà thời hiện đại bây giờ ít ai còn có thể thấy được.
Trong kho tàng hơn 600 bài hát của ông, đa số viết về Hà Nội. Nhiều bài thơ được ông phổ nhạc trở thành ca khúc nổi tiếng như: “Em ơi, Hà Nội phố”, “Im lặng đêm Hà Nội”, “Một dại khờ, một tôi”,...

Hà Nội trong mắt người nghệ sĩ
Các tác phẩm của nhạc sĩ Phú Quang dường như luôn mang một nỗi buồn nào đó. Mặc dù trong mắt người nhạc sĩ này, ông yêu Hà Nội như máu chảy trong tim nhưng đa phần các tác phẩm của ông khi nhắc đến Hà Nội đều sầu bi một cách lạ thường.
Có lẽ trong mắt người nhạc sĩ tài hoa này, Hà Nội hiện lên như một bức tranh thủy mặc tĩnh lặng, không tên nhưng lại có phần trầm uất, buồn bã. Hà Nội trong những bản tình ca do nhạc sĩ Phú Quang sáng tác luôn được diễn tả hết mức chi tiết, từ mùi hương, khung cảnh, màu sắc đến cả khí trời nơi đây. Không ai có thể phủ nhận rằng, khi nhắc đến Hà Nội, người ta sẽ nghĩ ngay đến nhạc của Phú Quang, bởi lẽ cứ 10 bài hát thì sẽ có đến 8 bài hát là viết về Hà Nội.

Đối với nhạc sĩ Phú Quang, Hà Nội là nguồn cảm hứng sáng tạo bao la, không có điểm dừng nào trên chặng hành trình miêu tả vẻ đẹp của thủ đô Việt Nam. Trong lời ca của tình khúc Phú Quang, bạn sẽ dường như bắt gặp được rất nhiều những ngõ khúc, góc khuất mà chỉ mỗi nhạc sĩ Phú Quang nhìn thấy ở Hà Nội. Ngay cả mùi hoa sữa, mùi hoàng lan bình thường luôn thoang thoảng nhưng qua lời hát của Phú Quang những hương thơm này lại đặc biệt đến lạ thường.
Một cách kỳ lạ nào đó, nhạc sĩ Phú Quang bắt đầu viết ca khúc về Hà Nội và viết mỗi lúc một da diết hơn kể từ lúc ông đi xa Hà Nội. Trong thời gian ở TP.HCM, nhạc sĩ Phú Quang vẫn tiếp tục sáng tác những ca khúc về Hà Nội, nổi bật nhất là bản tình ca bất hủ “Nỗi nhớ mùa đông”. Được biết ca khúc ra đời khi nhạc sĩ nhớ da diết cái lạnh của Hà Nội, nhớ mùa đông “buốt da buốt thịt” của miền Bắc. Đây cũng là một trong những ca khúc ghi dấu ấn Phú Quang mạnh mẽ nhất trong lòng khán giả của nhiều thế hệ.
Giá trị nghệ thuật để đời của nhạc sĩ Phú Quang
Là tác giả của những ca khúc được đánh giá là “có một không hai” về Hà Nội, nhạc sĩ Phú Quang đã được đưa vào danh sách xét giải Nhà nước về văn học, nghệ thuật nhờ chính những đứa con tinh thần này.
Nhạc sĩ Phú Quang được đề nghị vinh danh với năm tác phẩm: Em ơi, Hà Nội phố, Hà Nội ngày trở về, Chiều phủ Tây Hồ, Điều giản dị và khí nhạc: Tình yêu của biển. Năm tác phẩm trên cũng chính là hiện thân cho dòng nhạc “Hà Nội” mà cố nhạc sĩ Phú Quang đã để lại cho cuộc đời.
“Không có ai viết nhạc về Hà Nội, nhiều như Phú Quang”, nhà thơ Nguyễn Thụy Kha đã từng chia sẻ với cánh phóng viên như vậy. Các tác phẩm tình ca của nhạc sĩ Phú Quang đã để lại cho thế hệ nghệ sĩ đi sau những nền tảng âm nhạc hết sức vững chắc và một phần nào đó, nhờ vào những bài hát này, một số nghệ sĩ đã tỏa sáng. Điển hình có thể kể đến ca sĩ Hồng Nhung, diva Mỹ Linh, ca sĩ Ngọc Anh,... đã từng hát nhạc Phú Quang và cũng đã từng đưa dòng nhạc “Hà Nội” này lên một tầm cao mới.

Các giá trị nghệ thuật mà nhạc sĩ Phú Quang để lại cho cuộc đời là không thể diễn tả bằng lời. Trong các học viện Âm nhạc tại Hà Nội, người ta vẫn sử dụng các tác phẩm của nhạc sĩ Phú Quang nhằm tạo nên cảm hứng hát và sáng tác cho các học viên tại đây, bởi lẽ nhạc Phú Quang là một dòng nhạc “đặc sản” đối với các sinh viên Hà Nội.
Dù nhạc sĩ Phú Quang đã không còn trên cuộc đời này, nhưng những giá trị, các tác phẩm bất hủ mà ông sáng tác vẫn sẽ luôn âm ỉ trong trái tim của bất kỳ người nghe nhạc yêu Hà Nội nào. Nhạc sĩ Phú Quang không chỉ để lại cho đời những bản tình ca buồn về Hà Nội mà đó còn là những tinh hoa về dòng nhạc không thể mai một này.
Bạn Muốn Trở Thành Ca Sĩ?
Bạn Muốn Được Phát Triển Thành Nghệ Sĩ?
Bạn Muốn Được Học Theo Cách Một Nghệ Sĩ Được Huấn Luyện?

Comments