Thầy Nguyễn Đức Nghĩa, Phó trưởng bộ môn Giải phẫu tại Đại học Y Hà Nội, đã tạo nên một phong cách giảng dạy riêng biệt, không giống bất kỳ giảng viên nào trong lĩnh vực y học. Trong khi nhiều người dạy sử dụng công nghệ hiện đại như máy chiếu, bài giảng điện tử hay video minh họa, thầy Nghĩa lại chọn cho mình một công cụ cổ điển nhưng hiệu quả: một hộp phấn và bảng đen. Chính sự đơn giản này đã giúp thầy thu hút được sự chú ý của sinh viên và truyền đạt kiến thức một cách sâu sắc, dễ hiểu.
Thầy Nguyễn Đức Nghĩa cùng phương pháp giảng dạy giải phẫu độc đáo: Chỉ với phấn và bảng
Thầy Nguyễn Đức Nghĩa, sau khi tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội vào năm 1999, đã bắt đầu công tác giảng dạy tại bộ môn Giải phẫu của trường. Thời điểm đó, công nghệ chưa phát triển như hiện nay; không có máy chiếu hay laptop hỗ trợ, thầy chỉ có thể sử dụng bảng đen và phấn trắng. Khi mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy, thầy Nghĩa học hỏi từ những đồng nghiệp đi trước. Thầy quan sát cách họ vẽ, cách cầm phấn, lựa chọn hình minh họa sao cho phù hợp để truyền đạt kiến thức một cách hiệu quả. Thầy nhanh chóng nhận ra rằng, việc trực tiếp vẽ hình lên bảng và kèm theo chú thích rõ ràng sẽ giúp sinh viên ghi nhớ kiến thức lâu dài hơn, đặc biệt là đối với những môn học mô tả như Giải phẫu.
Giải phẫu là một môn học đòi hỏi rất nhiều hình ảnh minh họa để mô tả chi tiết cấu trúc cơ thể người. Thầy Nguyễn Đức Nghĩa hiểu rõ rằng việc lựa chọn hình vẽ phải có sự cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo phù hợp với nội dung bài giảng. Các hình vẽ không chỉ cần thể hiện đầy đủ cấu trúc cần giảng mà còn phải bao quát những chi tiết liên quan một cách khoa học.
Với mỗi hình vẽ, thầy luôn đảm bảo chú thích đầy đủ, tập trung vào các điểm chính, tránh tình trạng quá tải thông tin mà vẫn đảm bảo truyền tải rõ ràng nội dung giảng dạy.
Trước mỗi buổi giảng, thầy Nghĩa dành nhiều thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng về các cấu trúc sẽ dạy. Từ đó, thầy lựa chọn hình vẽ phù hợp nhất để thể hiện trên bảng. Thầy bắt đầu vẽ bằng những đường nét cơ bản, sau đó từng bước điền chi tiết vào. Chẳng hạn, khi giảng về hệ mạch máu ở chi trên, thầy phải vẽ hệ cơ trước, sau đó mới thêm hệ thống mạch máu vào hình. Quá trình vẽ như thế này giúp sinh viên dễ dàng hình dung và nắm bắt cấu trúc giải phẫu.
Kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy giúp thầy nhận ra rằng, mỗi nét phấn đều cần có sự chính xác cao để thể hiện đúng tính chất mềm mại và phức tạp của cấu trúc thật. Điều này tương tự như cách một họa sĩ phải nghiên cứu kỹ về đối tượng mà mình định vẽ. Trong giải phẫu, nếu không nắm chắc về cấu trúc cơ thể, rất khó để thể hiện đúng qua hình vẽ.
Thầy Nguyễn Đức Nghĩa chưa từng học qua bất kỳ khóa học hội họa nào, nhưng với sự cảm nhận không gian tốt và sự rèn luyện trong quá trình giảng dạy, thầy đã phát triển được kỹ năng vẽ giải phẫu chính xác và rõ ràng. Mỗi khi cầm viên phấn lên, thầy trở nên đầy nhiệt huyết và cảm hứng, dù trước đó có thể mệt mỏi hay căng thẳng. Điều này minh chứng cho tình yêu và đam mê mà thầy dành cho nghề giáo.
Thầy Nghĩa cũng nhấn mạnh rằng việc không phụ thuộc vào công nghệ khiến tiết học không bị gián đoạn khi có sự cố kỹ thuật như mất điện hay hỏng máy móc. Điều này đặc biệt hữu ích trong bối cảnh các cơ sở giảng dạy đôi khi gặp phải những vấn đề về thiết bị hoặc hệ thống công nghệ không ổn định.
Lợi ích từ việc không phụ thuộc công nghệ
Một trong những lý do khiến thầy Nghĩa trung thành với phương pháp giảng dạy truyền thống là lợi ích mà nó mang lại cho việc học tập của sinh viên. Thầy nhận ra rằng việc sinh viên quá phụ thuộc vào các công cụ công nghệ như slide hay bài giảng trực tuyến khiến họ ít tập trung vào nội dung thực sự. Khi tất cả thông tin đã có sẵn trên màn hình, sinh viên thường có xu hướng chỉ ngồi nghe mà không cần phải động não, ghi chép hay suy nghĩ. Điều này làm giảm khả năng tiếp thu và ghi nhớ kiến thức.
Thay vào đó, với phương pháp giảng dạy trực tiếp bằng phấn và bảng, sinh viên buộc phải chú ý và tham gia vào quá trình học tập. Họ cần tập trung lắng nghe thầy giảng, theo dõi từng nét vẽ trên bảng và tự mình hình dung các cấu trúc giải phẫu trong đầu. Điều này không chỉ giúp họ hiểu rõ hơn về bài học mà còn cải thiện khả năng ghi nhớ lâu dài.
Bên cạnh đó, việc sử dụng phấn và bảng còn mang lại sự linh hoạt cho các bài giảng. Thầy Nghĩa có thể dễ dàng điều chỉnh nội dung bài giảng tùy theo tốc độ tiếp thu của sinh viên. Nếu có bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào từ sinh viên, thầy có thể ngay lập tức phác thảo và giải thích chi tiết hơn trên bảng. Điều này không thể dễ dàng thực hiện khi sử dụng bài giảng điện tử hoặc slide có sẵn.
Không chỉ vậy, phương pháp này còn tạo điều kiện cho sinh viên rèn luyện kỹ năng vẽ giải phẫu – một kỹ năng quan trọng trong lĩnh vực y học. Khi tự tay vẽ lại những gì đã học, sinh viên sẽ dễ dàng hệ thống hóa và ôn tập lại kiến thức. Thầy Nghĩa thường xuyên khuyến khích sinh viên vẽ lại các hình ảnh giải phẫu mà không cần dựa vào sách vở hay tài liệu, bởi theo thầy, đây là cách tốt nhất để hiểu và nhớ kiến thức.
Kênh YouTube truyền cảm hứng cho sinh viên
Không chỉ giảng dạy tại lớp học, thầy Nghĩa còn mở rộng phạm vi truyền tải kiến thức của mình thông qua kênh YouTube dạy giải phẫu. Với hơn 10.000 người theo dõi, kênh YouTube của thầy đã trở thành một nguồn tài liệu quý giá cho sinh viên y khoa và cả những người làm trong ngành muốn ôn lại kiến thức. Mặc dù con số này không quá lớn so với các YouTuber chuyên nghiệp, nhưng đối với một giảng viên, điều này thể hiện sự ảnh hưởng mạnh mẽ của thầy trong cộng đồng học thuật.
Thầy Nghĩa chia sẻ rằng, mỗi năm có khoảng 15.000 sinh viên mới theo học ngành Y tại các trường đại học và cao đẳng trên toàn quốc. Ngoài ra, cũng có rất nhiều người làm trong lĩnh vực y tế, sau nhiều năm, cần ôn lại kiến thức giải phẫu cơ bản để phục vụ công việc của mình. Đó là lý do thầy quyết định chia sẻ những bài giảng của mình lên nền tảng trực tuyến, với hy vọng rằng kiến thức mà mình truyền tải có thể giúp đỡ nhiều người hơn, không chỉ giới hạn trong các lớp học trực tiếp.
Kênh YouTube của thầy không chỉ là nơi chia sẻ kiến thức mà còn là nguồn động lực lớn cho sinh viên, đặc biệt là những người mới bắt đầu học môn Giải phẫu. Các bài giảng của thầy được thực hiện một cách đơn giản nhưng đầy đủ chi tiết, với hình vẽ tay minh họa trực quan, giúp người học dễ dàng tiếp thu và nắm bắt kiến thức.
Thầy Nghĩa thường tự tay quay và chỉnh sửa video bằng chiếc điện thoại và chân máy đơn giản. Sau giờ giảng dạy tại trường, thầy tranh thủ ở lại để quay những bài giảng, sau đó về nhà chỉnh sửa và đăng tải lên kênh. Chính sự tận tâm và kiên trì này đã tạo nên sự kết nối đặc biệt giữa thầy và học sinh, giúp họ cảm nhận được tình yêu và sự đam mê mà thầy dành cho môn học.
Thầy Nguyễn Đức Nghĩa không chỉ là một giảng viên giỏi về chuyên môn mà còn là người có phương pháp giảng dạy độc đáo và hiệu quả. Bằng cách sử dụng phấn và bảng, thầy đã tạo ra những tiết học đầy sáng tạo và truyền cảm hứng cho sinh viên. Kênh YouTube của thầy cũng là một minh chứng cho sự tận tâm và khát khao chia sẻ kiến thức đến với mọi người, giúp những ai yêu thích và học Giải phẫu có thêm nguồn tài liệu hữu ích để học tập và ôn luyện.
Bạn Muốn Trở Thành Ca Sĩ?
Bạn Muốn Được Phát Triển Thành Nghệ Sĩ?
Bạn Muốn Được Học Theo Cách Một Nghệ Sĩ Được Huấn Luyện?
Comments